آنچه واضح است این است که دریلها و متههایشان ابزارهای جدانشدنی از یکدیگرند، چرا که بدون وجود مته مناسب، حتی بهترین دریلها هم عملا کارایی خود را از دست میدهند. انتخاب مته مناسب نهتنها سرعت و کیفیت کار را افزایش میدهد، بلکه به طول عمر دستگاه نیز کمک شایانی میکند.
در این مقاله از سری مقالات تخصصی و راهنمای ابزار توسن، به بررسی انواع مته دریل و ویژگیهای هر یک میپردازیم تا کاربران بتوانند با آسودگی خاطر، بهترین انتخاب را متناسب با نیاز خود داشته باشید. در ادامه همراه باشید.
بهترین عملکرد را ار ابزار برقی توسن بخواهید.
مته چیست؟ آشنایی با اهمیت و عملکرد آن
مته یکی از اجزای مصرفی در ابزار دریل برقی بوده که نقشی اصلی در فرایند سوراخکاری انواع سطوح را دارد. این ابزار که از زیرمجموعه متعلقات ابزار توسن میباشد، بسته به نوع و مدل آن، با چرخش سریع خود توانایی ایجاد سوراخ در متریالهای مختلف از جمله فلز، چوب و بتن را دارد. انتخاب مته مناسب میتواند تأثیر چشمگیری بر سرعت، دقت و کیفیت کار داشته باشد و همچنین به افزایش طول عمر دستگاه کمک کند. در ادامه به بررسی انواع مته توسن و ویژگی هرکدام از آنها میپردازیم تا در هنگام انتخاب و خرید مته بهترین تصمیم اتخاذ شود.
آشنایی با انواع مته دریل توسن
متههای دریل در جنس، شکل، سایز و کاربرد از تفاوتهای متعددی برخوردارند. در ادامه به معرفی سه نوع از پرکاربردترین انواع مته توسن و مشخصات آنها میپردازیم.
مته آهن
متههای آهن، که معمولاً به رنگ طلایی یا سیاه تولید میشوند، ابزارهایی مارپیچی با نوکی زاویهدار هستند که برای سوراخکاری مواد سختی همچون آهن، فولاد و آلومینیوم استفاده میشوند. این متهها بسته به آلیاژ بهکاررفته در ساختشان به چند دسته تقسیم میشوند:
مته HSS
مته HSS (فولاد تندبر): این متهها از فولاد مقاوم در برابر حرارت ساخته شدهاند. برخی از مدلها دارای روکش کبالت هستند که مقاومت بیشتری در برابر گرما دارند. همچنین، روکش بلک اکساید در برخی مدلها باعث مقاومت بالاتر در برابر رطوبت میشود.
مته کبالت ( مته HSS پنجدرصد کبالت)
در ساخت این نوع از متهها علاوهبر ترکیباتی مثل فولاد-کرم از 5 یا 8 درصد آلیاژ کبالت هم استفاده شده است. مته HSS پنج درصد کبالت بهدلیل کیفیت خوب، دقت و کارایی بالا و در عین حال، قیمت کمتر در بین مصرفکنندگان محبوبیتتر هستند.
کبالت مقاومت مته را در برابر اصطکاک و حرارت تا حد زیادی افزایش میدهد و از سوختن و ذوبشدن آن در دمای بالا جلوگیری میکند. مته آهن کبالتدار توسن در برابر حرارت و اصطکاک مقاوم بوده و بهندرت دچار تاببرداشتگی میشوند.
نکات مهم درباره متههای آهن
- متههای فلز را نباید در حالت دریل چکشی استفاده کرد؛ چون سریع میشکنند.
- متههای باکیفیت در انتهای کار برش تیزی ندارند و کمی کونیک هستند تا در داخل دستگاهها گیر نکنند.
-
برای خنککردن مته هنگام کار، از مخلوط آب و صابون استفاده کنید
- زاویه نوک متهها بین (90 یا 135 درجه) بر اساس نوع فلز انتخاب شود. چرا که زاویه سر متههای آهن در نوع کاربری آن اثر میگذارد و توجه به آن در هنگام انتخاب اهمیت زیادی دارد. برای مثال متههایی با زاویه سر 90 درجه برای فلزات نرم و زاویه 135 درجه برای سوراخکردن فلزات سخت مناسب هستند.
- متههای آهن در دو مدل کوتاه و بلند یافت میشوند که کاربری آنها را متفاوت از هم میسازد؛ مته آهن کوتاه جهت انجام سوراخکاریهای ظریف و نازک با عمق کم و مته آهن بلند برای سوراخکاری عمیق و سخت مناسب است.
- از متههای آهن برای سوراخکاری چوب هم استفاده میکنند، اما احتمال این وجود دارد که قطعه کار آسیب ببیند یا مته کند شود و بسوزد.
پیشنهاد توسن: مطالعه مقاله تفاوت دریل ساده و چکشی توسن
مته دیوار و بتن
متههای دیوار، که به نام مته الماسه نیز شناخته میشوند، دارای نوکی از جنس فولاد کاربید هستند که مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه و حرارت دارند. این متهها برای سوراخکاری مصالح سخت مانند بتن، سنگ و آجر به کار میروند.
نوک متههای الماسه در دو نوع طراحی شدهاند. برخی از آنها دارای سری الماسی هشتیشکل هستند که به متههای دو الماسه معروفاند و برای عملیات سبکتر و سوراخکاریهای معمولی مناسباند. نوع دیگر، متههای چهار الماسه هستند که دو الماس هشتیشکل عمود بر هم در نوک خود دارند و بهمنظور سوراخکاری مواد سختتر مثل بتن استفاده میشوند.
مته الماسه توسن بسته به کاربرد و طراحی، به انواع زیر تقسیم میشوند:
مته الماسه تهگرد
این مته را که از انتهای گردی برخوردار است بر روی دستگاههای دریل نصب میکنند و به سوراخکاری دیوار و مصالح ساختمانی میپردازند.
مته چهارشیار
در انتهای این نوع از مته، چهار شیار به چشم میخورد و به دلیل همین ویژگی، فقط قابلیت نصب بر روی بتنکنهای SDS-Plus را دارد. این متهها نازک هستند و بهمنظور انجام پروژههای سبک به کار میروند.
مته پنجشیار
مته پنجشیار توسن را فقط میتوان روی بتنکنهای SDS-Max سوار کرد. این مته در انتهای خود پنج شیار دارد و از آنجایی که قطورتر از نوع چهارشیار است، بیشتر به کار فعالیتهای سنگین میآید.
نکات مهم درباره متههای الماسه
- از متههای الماسه حتماً باید در حالت چکشی دریل استفاده کرد.
- این متهها قابلیت تیزشدن ندارند؛ بنابراین بهمحض اینکه تیزی نوک آنها از بین رفت و به حالت گرد درآمد باید استفاده از آن را متوقف کرد.
- از مته الماسه برای سوراخکردن فلزات استفاده نکنید؛ چرا که ممکن است نوک آن در اثر حرارت بالایی که آهن ایجاد میکند، ذوب شود.
مته چوب
همانطور که از نام آن پیداست، این متهها مخصوص سوراخکاری انواع چوب طراحی شدهاند. متههای چوب نوکتیز هستند؛ این نوک تیز اجازه نمیدهد مته از روی سطح کار لیز بخورد، بهراحتی و بدون صدمهزدن به قطعه در آن نفوذ میکند و عملیات دریلکاری را انجام میدهد.
مته چوب در شکلها و کاربریهای متنوعی ساخته میشود که از آنجمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
مته نیشدار (مته چوب ساده)
این مته مانند متههای آهن در قسمت بدنۀ خود شیارهای مارپیچی دارد، با این تفاوت که نوک آن تیز بوده و بهاصطلاح نیشدار است.
همانطور که گفته شد که این نوک تیز از لغزش مته جلوگیری میکند و نفوذ آن را به درون چوب راحت میسازد. پس از فرورفتن آن در داخل سطح، نوبت شیارهای اطراف است که بدون ایجاد پلیسه و خراش و با ظرافت، عملیات حفر سوراخ را انجام دهد.
مته برگی
نامگذاری این مته بهدلیل شباهت ظاهری آن به برگ انجام شده است. این مته هم نوک تیزی دارد و در مقایسه به مته نیشدار حفرههای گرد بزرگتری ایجاد میکند.
مته مخروطی (کاجی)
مته مخروطی را مته کاجی و مته پلهای هم مینامند. این مته با سری نازک و انتهای پهن، شکلی شبیه به مخروط دارد و هر چه بیشتر به درون سطح نفوذ میکند، سوراخ بزرگتری را حفر میکند.
از آنجایی که میتوان قطر سوراخ را با توجه به میزان نفوذ مته در داخل قطعۀ کار تعیین کرد، این امکان فراهم است که با استفاده از این مته، بر روی سطح مورد نظر خود سوراخهایی با اندازههای مختلف ایجاد نمایید.
مته گازور
مته گازور از یک میلۀ فلزی و یک کلهگی یا سری آجدار پهن و گرد تشکیل شده است. این سری آجدار در بعضی متههای گازور، تخت بوده و در برخی دیگر لبههای بیرونی دارد.
این متهها راستِ کار نجاران به حساب میآیند؛ چرا که با کمک این قطعات میتوانند بهصورت کنترلشده در دل چوب سوراخهای سطحی بزرگ، گرد، دقیق و تهبسته حفر کنند.
در صنایع کابینتسازی و امدیاف کاری که برای درآوردن و نصب لولاهای مخفی یا گازور از این نوع مته استفاده میکنند.
مته خزینه
متههای خزینه زمانی به کار میآیند که نمیخواهیم بستها و پیچها در نمای کار دیده شوند. آنها بهطور خاص برای سوراخکاری جای پیچها و پنهانکردن جای گل پیچ طراحی و تولید شدهاند؛ به این ترتیب که علاوه بر سوراخکردن سطح قسمتی را هم به شکل یک فرورفتگی برای گل پیچ ایجاد میکند تا بهطور کامل همسطح قطعه کار شود.
مسلماً با توجه به انواع و اقسام پیچهای موجود در بازار، مته خزینه نیز هم از شکلها، سایزها و ابعاد مختلفی برخوردارند.
راهنمای انتخاب و خرید مته توسن
همیشهوهمیشه به نیازهای خود توجه نمایید؛ متریال شما از چه جنسی است و چه ضخامتی دارد؟ با چه شکل و قطری میخواهید سوراخی ایجاد کنید؟ و از همه مهمتر آیا دستگاهی که قصد دارید مته را روی آن سوار کنید از آن پشتیبانی میکند؟ برای مثال بر روی دریلهایی که مجهز به سهنظام 6 میلیمتر هستند نمیتوان متههای قطورتر نصب کرد و سوراخهای بزرگتر حفر کرد.
متأسفانه در بازار متههای غیراصل و بیکیفیت زیادی یافت میشود که ممکن است هزینه پایین آنها وسوسهانگیز باشد. اما مته نامناسب جدای از اینکه در نتیجه کار اثر منفی میگذارد، بازدهی و طول عمر دستگاه را هم کم میکند و ممکن است در حین کار با خوردشدن ناگهانی یا اتفاقاتی از ایندست، به کاربر هم صدمه بزند.
بنابراین باتوجه به وجود متههای تقلبی و بیکیفیت در بازار، توصیه میکنیم که همواره از مشاوره افراد حرفهای بهره بگیرید. کارشناسان توسن آماده ارائه راهنمایی برای انتخاب بهترین ابزارها هستند. همچنین، با خرید متههای باکیفیت، میتوانید بازدهی بالاتر و طول عمر بیشتری برای دستگاههای خود تضمین کنید.
کلام توسن
در این مقاله از راهنمای ابزار توسن با تمرکز بر روی انواع مته توسن و کارایی و عملکرد هرکدام به تفکیک، تلاش شد به آشنایی کامل با متههای دریل پرداخته شود و راهنمای جامع و کامل برای خرید مته دریل توسن در اختیار مصرفکنندگان و علاقهمندان به دنیای ابزار ارائه شود.
2 پاسخ
ممنون از توضیحات کامل و جامع
ممنون از شما همراه گرامی