فرز مینیاتوری یا فرز انگشتی؟ کدام‌یک بهتر است؟

گاه می‌شنویم که در بازار فرز مینیاتوری را به اشتباه فرزانگشتی می‌گویند و چه کاربرانی که یکی از این دو ابزار را خریده‌اند و بعد متوجه انتخاب نادرست خود شده‌اند؛ اما مشکل کجاست؟ چرا باید چنین سردرگمی و خطایی به وجود بیاید؟

در این مطلب تصمیم داریم از تفاوت فرز انگشتی و فرز مینیاتوری بگوییم و سپس توضیح دهیم که کدام‌یک بهتر است.

خانوادۀ فرز انگشتی و فرز مینیاتوری را بشناسیم

این روزها دستگاه‌های فرز به خانوادۀ بسیار بزرگی در دنیای ابزار تبدیل شده‌اند و طیف وسیعی از مشاغل را پوشش می‌دهند. در بازار انواع فرز را می‌بینیم که برای برش‌کاری، صیقل‌‌دهی، پولیش‌کاری، حکاکی، اصلاح و فرم‌دهی متریال‌های مختلف از جنس سنگ، فلز، چوب، سرامیک و… استفاده می‌شوند.

اگر بخواهیم آن‌ها را براساس نوع کاربری و عملکرد تقسیم‌بندی کنیم، این‌طور دسته‌بندی می‌شوند: فرزهای رومیزی (چرخ‌سنباده)، اورفرزها، فرزهای بزرگ، مینی‌فرزها، فرزهای انگشتی و فرزهای مینیاتوری.

هر کدام از این گروه‌ها به‌طور خاص برای انجام وظیفه‌ای خاص تولید شده‌اند. برای مثال فرز رومیزی را روی یک سطح ثابت قرار می‌دهند و توسط صفحه‌‌سنگ‌های چرخان آن به تیزکردن، سنباده‌زنی یا رسوب‌زدایی قطعۀ مورد نظر خود می‌پردازند. یا فرزهای بزرگ که برخی از آن‌ها مخصوص آهنگری هستند و برخی دیگر فقط به کار سنگبری می‌آیند.

اما برسیم به دو ابزاری که کاربران را در انتخاب و خرید به تردید می‌اندازند؛ فرز انگشتی (سنگ‌انگشتی) و فرز مینیاتوری (فرز منبت‌کاری).

ساختار مشابه فرز انگشتی و فرز مینیاتوری

فرز انگشتی و فرز مینیاتوری ساختار مشابهی دارند؛ در هر دو ابزار محور موتور مستقیماً به کولت که حکم ابزارگیر آن‌ها را داد متصل است و قدرت آن بی‌واسطه صرف چرخاندن این قطعه می‌شود.

ابزارک‌های مختلفی را می‌توان روی کولت سوار کرد؛ فرچۀ سیمی، سنگ پرداخت و فرم‌دهی، فرز حکاکی شیشه (پودر الماس)، پد پولیش یا صفحه سنباده و برش. این قابلیت دست شما را برای انجام کارهای متنوع باز می‌گذارد.

با این حساب آیا می‌توان گفت که دیگر این‌وآن نداریم؟ و فرقی نمی‌کند کدام‌یک را بخریم؟

فرز مینیاتوری و فرز انگشتی چه تفاوتی با هم دارند؟

درست است که فرز انگشتی و فرز مینیاتوری در ساختار و عملکرد اشتراکاتی با هم دارند اما بین آن‌ها تفاوت‌های پایه‌ای و اساسی هم وجود دارد که سبب می‌شود این دو کاملاً متفاوت از هم باشند. اجازه بدهید نگاهی به آن‌ها بیندازیم:

ابعاد و زن

چیزی که در نگاه اول به چشم می‌آید تفاوت ظاهری این دو دستگاه است. فرز انگشتی به‌واسطۀ موتور بزرگ‌تری که دارد، از بدنۀ بزرگ‌تر و وزن سنگین‌تری برخوردار است.

اما فرز مینیاتوری برخلاف سنگ‌انگشتی ابعاد جمع‌وجورتر و وزن سبک‌تری دارد. شکل قلم‌مانند آن، دستگاه را برای کاربر خوش‌دست‌تر می‌سازد.

توان

مهم‌ترین تفاوت این دو نوع فرز را توان و قدرت آن‌ها ایجاد می‌کند. فرزهای انگشتی چندین‌مرتبه قدرتمندتر از فرزهای مینیاتوری هستند.

به‌طور معمول توان فرزهای انگشتی بین 400 تا 1200 وات است، در حالی‌که فرزهای مینیاتوری در ماکزیمم حالت 200 وات دارند.

کولت

سایز کولت فرزهای انگشتی رایج در بازار 6 میلی‌متر است اما در کل می‌توان بر روی این دستگاه‌ها از کولت‌های 3 تا 8 میلی‌متر استفاده کرد.

کولت فرز مینیاتوری کوچک‌تر از فرز انگشتی است و در ماکزیمم حالت، قطری برابر با  3/2 میلی‌متر دارد. فرزهای مینیاتوری 3/2 میلی‌متر طرفداران پروپاقرص خود را دارند و از پرفروش‌ترین‌ها محسوب می‌شوند. با این حال در بازار فرزهای مینیاتوری  0/8، 1/6 و 2/4 هم یافت می‌شود.

کاربری

دو عامل توان و کولت به‌تنهایی کافی هستند تا این دو ابزار کاربری‌های متفاوتی به خود بگیرند:

کولت کوچک‌تر فرزهای مینیاتوری به این معنی است که فقط ابزارک‌هایی با قطر کوچک‌تر و ظریف‌تر را می‌توان روی آن نصب کرد. به این ترتیب فرزهای مینیاتوری برای انجام کارهای هنری که ظرافت بالایی می‌طلبند کارامد هستند؛ کارهایی مثل حکاکی روی چوب، تراش جواهرات، ساخت زیورآلات، منبت‌کاری یا پرداخت و شکل‌دهی قطعات ریز.

از آن طرف در فرزهای انگشتی، کولت بزرگ‎تر و قدرت بالای موتور را داریم؛ می‌توانید ابزارک‌هایی با قطر بزرگ‌تر را روی دستگاه سوار کنید و به‌راحتی از پس انجام کارهای سنگین و صنعتی برآیید؛ کارهایی مثل برش قطعات صنعتی از جنس چوب یا آهن، ساب‌زدن جای جوش، سنباده‌زنی و سنگ‌زنی آهن.

فرز انگشتی از جهتی دیگر هم تمایز ایجاد می‌کند؛ این ابزار در دو نوع گلو کوتاه و گلو بلند تولید می‌شود. در مواجهه با فضاهایی که دسترسی به آن‌ها سخت و مشکل است به کمک فرزهای انگشتی گلو بلند می‌توانید عملیات خود را پیش ببرید.

تحمل گرما

از دیگر نکاتی که باید به آن اشاره کرد این است که فرزهای انگشتی به سیستم خنک‌کننده مجهز هستند و همین باعث می‌شود در استفاده‌های طولانی‌مدت داغ نکنند.

اما فرزهای مینیاتوری به دلیل ابعاد کوچک‌تر در این باره ضعیف‌تر هستند؛ این ابزارها خیلی سریع گرم می‌شوند و به همین دلیل نمی‌توان به‌طور مداوم از آن‌ها استفاده کرد.

تولید صدا

اگر از آن‌دسته افرادی هستند که به بلندی صدای دستگاه اهمیت می‌دهید باید این را هم بدانید که سنگ‌انگشتی‌ در مقایسه با فرز منبت‌کاری نویز بیشتری تولید می‌کند.

بالاخره فرز مینیاتوری بهتر است یا فرز انگشتی؟

مثل همیشه توصیه می‌کنیم قبل از هر چیز به نیازهای خود توجه کنید و ببینید این دستگاه را برای انجام چه کارهایی می‌خواهید. سپس با توجه به توان و کاربری هر کدام دست به انتخاب بزنید.

اصلاً شاید برای پیش‌برد بهتر کارتان لازم باشد هر دو دستگاه را داشته باشید. فرض کنید قطعه‌ای آهنی یا چوبی کوچک در دست دارید و می‌خواهید مجسمه‌ای از آن بسازید.

در شروع کار تا رسیدن به فرم اصلی مجسمه، سنگ‌انگشتی بیشتر به کارتان می‌آید؛ چون حجم‌برداری‌‌های بزرگ انجام می‌دهد و زودتر شما را به فرم نهایی می‌رساند. هنگامی که به اجزای صورت یا بخش‌هایی مثل خط‌وخطوط لباس می‌رسید، به فرز مینیاتوری نیاز خواهید داشت تا بتوانید ریزترین و ظریف‌ترین جزئیات را در مجسمه پیاده کنید.

هر کدام از این ابزارها نیازهای خاصی را پوشش می‌دهند و به نوعی به دقت و سرعت کار ما اثر می‌گذارند.

امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد نظرات و سؤالات خود را حتماً در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.