در سال‌های اخیر، ورود تکنولوژی‌های نوین به صنعت ابزار، تحولی بزرگ در دستگاه‌های جوشکاری ایجاد کرده است. به عبارتی، با ورود فناوری اینورترهای جوشکاری تحولی بنیادین در حوزه جوش و برش ایجاد شد. اینورترهای جوشکاری به دلیل ابعاد کوچک، وزن سبک و سهولت در جابه‌جایی، جایگزین مناسبی برای دستگاه‌های قدیمی‌تر شده‌اند. بنابراین بسیار طبیعی‌ست که با استقبال بیشتری هم روبه‌رو شوند.
در این مقاله از شرکت ابزار توسن، به برخی از مهم‌ترین و حائز اهمیت‌ترین تکنیک‌های جوشکاری در رابطه با اینورترها اشاره می‌شود تا راهنمایی جامع در زمینه کمک به جوشکاران باشد. در ادامه همراه باشید.
دستگاه جوش اینورتر چیست و چرا محبوب است؟
محبوبیت اینورتر جوشکاری نسبت به گذشته از آنجا ناشی می‌شود که فرایند جوشکاری را سریع‌تر، روان‌تر و باکیفیت‌تر ارائه می‌دهد. کاربر با یک آموزش کوتاه می‌تواند اتصال انواع فلزات را انجام دهد، بدون آنکه حتماً به یک جوشکار حرفه‌ای نیاز داشته باشد. همچنین بسیاری از مدل‌های مدرن، به سیستم‌های پیشرفته‌ای همچون آنتی‌استیک (ضد چسبندگی) و هات‌استارت مجهز هستند که شروع جوشکاری را آسان‌تر کرده و به‌ویژه برای کاربران مبتدی، تجربه‌ای بی‌دردسر را رقم می‌زند. به همین دلایل، دستگاه جوش اینورتر به ابزاری محبوب و پرطرفدار در میان کاربران خانگی و حرفه‌ای تبدیل شده است.
تکنیک‌های کلیدی برای جوشکاری با اینورتر
همانطور که اشاره شد ورود اینورترهای جوشکاری به صنعت، تحولی بزرگ در این حوزه ایجاد کرد. برخلاف دستگاه‌های ترانسفورماتور قدیمی، اینورترها با تبدیل جریان متناوب (AC) برق شهری به جریان مستقیم (DC) و سپس افزایش فرکانس، قوس پایداری ایجاد می‌کنند.
حال که به خوبی با کارایی و علت محبوبیت اینورترهای جوشکاری میان جوشکاران، آشنا شدیم، بهتر است در رابطه با تکنیک‌های کلیدی کار با این دستگاه نیز بیشتر بدانیم.
انتخاب الکترود مناسب
هر جوشکار باید بتواند متناسب با سایز الکترود، میزان جریان و آمپراژ را به درستی تنظیم کند. برای مثال، برای الکترود ۲.۵ تا ۳ میلی‌متر، ۱۰۰ تا ۱۱۰ آمپر جریان کافی است. در این شرایط، اگر اطلاعات نمایشگر به درستی تنظیم شود، جوشکاری باکیفیتی به دست می‌آید.
انتخاب الکترود مناسب نیز به ضخامت قطعات فلزی بستگی دارد. هر چقدر عمق و شیار محل جوش بیشتر باشد، باید از الکترود بزرگ‌تری استفاده کرد. اینورترهای جوشکاری توسن در مدل‌های متنوعی با آمپرهای مختلف عرضه می‌شوند:
مدل ۱۴۰ آمپر
قابلیت کار با الکترود ۲ و ۲.۵ میلی‌متر و به صورت موقت با الکترود ۳.۲ میلی‌متر را دارد.
مدل ۱۶۰ و ۱۸۰ آمپر
می‌تواند تا الکترود ۳.۲ میلی‌متر را به خوبی ذوب کرده و الکترود ۴ میلی‌متر را به صورت موقت آب کند.
مدل ۲۰۰ آمپر
برای جوشکاری دائم با الکترود ۴ میلی‌متر و موقت با الکترود ۵ میلی‌متر مناسب است.
مدل ۲۵۰ آمپر
به صورت دائم با الکترود ۵ میلی‌متر کار می‌کند.
بنابراین، انتخاب الکترود باید با ضخامت فلز و توان دستگاه همخوانی داشته باشد. هرچه ضخامت قطعه کار بیشتر باشد، به الکترود بزرگ‌تری نیز نیاز خواهید داشت. به عنوان مثال، دستگاه‌های خانگی مانند مدل‌های ۱۴۰ آمپر توسن عمدتاً برای کار با الکترودهای ۲ و ۲.۵ میلی‌متر مناسب هستند، در حالی که مدل‌های ۲۰۰ و ۲۵۰ آمپر می‌توانند به ترتیب با الکترودهای ۴ و ۵ میلی‌متر جوشکاری دائم انجام دهند.
تنظیمات جریان و ولتاژ
تنظیم دقیق آمپر دستگاه، مهم‌ترین گام برای کیفیت جوش است. میزان آمپر باید با سایز الکترود تناسب داشته باشد؛ چرا که تنظیم صحیح جریان باعث ایجاد یک حوضچه مذاب استاندارد می‌شود. دستگاه‌های مدرن، مانند برخی مدل‌های توسن، دارای ویژگی آرک‌فورس (Arc-Force) هستند که به صورت خودکار ولتاژ خروجی و عمق نفوذ جوش را تنظیم می‌کند. در مدل‌های پیشرفته، کاربران حرفه‌ای می‌توانند این پارامتر را به صورت دستی و بر اساس تجربه خود تنظیم کنند.
کنترل سرعت حرکت الکترود
سرعت حرکت دست یک مهارت تجربی است که بر کیفیت جوش تأثیر مستقیم دارد. سرعت حرکت باید یکنواخت و پیوسته باشد تا یک حوضچه استاندارد در طول خط جوش ایجاد شود. اگر ضخامت فلز یا حفره بین دو قطعه بیشتر باشد، مسلما سرعت حرکت نیز به همان میزان کاهش می‌یابد تا فضا به طور کامل پر شود.
تجهیزات ایمنی جوشکاری
همیشه از دستکش، ماسک جوشکاری، عینک محافظ و لباس مخصوص جوشکاری استفاده کنید. برای جلوگیری از آسیب دیدن توسط جرقه‌ها و اشعه UV، از کلاه و شیلد جوشکاری استاندارد استفاده کنید. همچنین اگر در ارتفاع کار می‌کنید، حتماً از کمربند ایمنی و تکیه‌گاه مطمئن استفاده کنید تا خطر سقوط کاهش یابد.
نکات پیشرفته برای کاربران حرفه ای اینورتر جوشکاری
- از آنجایی که جوشکاری انواع مختلفی دارد، پس انتخاب دستگاه اینورتر نیز بر حسب نوع جوشکاری صورت می‌گیرد. مثلا یکی از انواع جوشکاری، جوشکاری MMA جوشکاری برق است که مدل‌های توسن این نوع از جوشکاری را به خوبی پوشش می‌دهند.
- برخی از مدل‌های حرفه‌ای‌تر از اینورترهای توسن مانند مدل‌های ۲۰۰ و ۲۵۰ آمپر، قابلیت جوشکاری آرگون (TIG) را نیز دارند. این روش که به آن آرگون‌تراشی هم می‌گویند، به وسیله تورچ شیردار، امکان جوشکاری فلزاتی غیر از آهن مانند مس، برنج و آلیاژهای خاص را میسر می‌سازد.
- یکی دیگر از ویژگی‌های پیشرفته در این دستگاه‌ها، قابلیت تنظیم دقیق آرک‌فورس (Arc-Force) به صورت دستی است. کاربران حرفه‌ای می‌توانند با توجه به تجربه خود، این پارامتر را برای شرایط مختلف جوشکاری تنظیم کنند.
- جوشکاری در ارتفاع و موقعیت‌های دشوار مانند جوشکاری گوشه‌ها نیز جزو کارهای حرفه‌ای محسوب می‌شود که نیازمند مهارت و تجربه بالاست.
اشتباهات رایج مبتدیان و راه‌حل‌ها
آموزش ناکافی
یکی از اشتباهات رایج در جوشکاری عدم دانش و آموزش کافیست. حتما قبل از شروع، آموزش ببینید و با اصول اولیه جوشکاری و ایمنی آشنا شوید.
عدم آماده‌سازی سطح
جوشکاری روی سطوح آلوده به روغن، گریس یا زنگ‌زدگی منجر به جوش بی‌کیفیت می‌شود. همیشه قبل از کار، سطح فلز را با فرچه فلزی تمیز کنید تا زنگ‌زدگی آن برطرف شود. درصورت چرب و لزج بودن سطح نیز اقدام به تمیز کردن آن کنید.
عدم تناسب آمپر و الکترود
این مورد به طور مفصل در بخش‌های قبلی مقاله توضیح داده شد و دانستیم تنظیم آمپر نادرست باعث چسبیدن الکترود یا ایجاد جوش ضعیف می‌شود. بنابراین همیشه از آمپر توصیه شده برای الکترود مورد نظر استفاده کنید.
تجهیزات نامناسب
استفاده از انبر اتصال و انبر جوش بی‌کیفیت می‌تواند منجر به گردش جریان ضعیف و کاهش کیفیت جوش شود.
کلام توسن
مقاله حاضر با هدف ارائه راهنمایی جامع برای دستیابی به تکنیک‌های جوشکاری بی‌نقص، به بررسی دقیق نکات کلیدی با استفاده از دستگاه‌های اینورتر جوشکاری پرداخت. در این محتوا، از انتخاب الکترود مناسب و تنظیم دقیق جریان گرفته تا کنترل سرعت حرکت، تمامی مراحل برای کسب نتیجه‌ای حرفه‌ای تشریح شد. ما در ابزار توسن بر این باوریم که با ارائه اطلاعات دقیق و تخصصی، کاربران می‌توانند با تکیه بر دانش فنی و ابزار مناسب، به بالاترین سطح کیفیت در پروژه‌های خود دست یابید.
