پیک جوش و برش، دو ابزار مجزا اما مرتبط در صنعت جوشکاری هستند که وجود هرکدام از آنها در عملیات جوش و برش، به نوبه خود، مفید و ضروری خواهد بود؛ بنابراین، مانند هر ابزارآلات صنعتی دیگری، رعایت مجموعهای از قوانین و نکات ایمنی حین کار یک الزام دانسته میشود.
در مطلب تهیه شده توسط کارشناسان شرکت ابزار توسن، به 7 نکته فنی مهم و ایمنی هنگام کار با پیک جوش و برش پرداخته شده است تا کاربران مشغول در حوزه جوشکاری، ضمن آشنایی با این ابزارهای جوشکاری، محتاطانهتر با این محصولات، برخورد کنند. در ادامه همراه باشید.
آشنایی با پیک جوش و برش
پیک جوش و برش، از جمله ابزارهای مهم جوشکاری در صنایع فلزی، کارگاههای مکانیکی و صنعتی میباشند. این ابزارها با ترکیب گازهای قابل اشتعال مانند استیلن یا پروپان با اکسیژن، شعلهای متمرکز و بسیار داغ تولید میکند که از آن برای برش یا اتصال فلزات استفاده میشود. در فرایند پیک برش، حرارت بالا باعث اکسید شدن سطح فلز و جدا شدن آن میشود؛ در حالی که در پیک جوش، دمای زیاد باعث ذوب دو قطعه فلزی و اتصال آنها به یکدیگر میگردد.
پیکهای جوش و برش در مقایسه با سایر ابزارهای صنعتی، کنترل دقیقتری روی شدت حرارت و مسیر شعله دارند و به همین دلیل در کارهای ظریفتر یا محیطهایی که نیاز به دقت بالا دارند، انتخاب اول متخصصان هستند.

کاربرد پیک جوش و برش چیست؟
همانطور که اشاره شد، از پیک جوش و برش برای اتصال یا جدا کردن فلزات در صنایع مختلف استفاده میشود . در زیر به برخی از کاربردهای این مجموعه ابزار میپردازیم:
- برشکاری فلزات ضخیم و قطعات صنعتی بزرگ
- جوشکاری تعمیراتی در بدنه خودروها، تجهیزات کشاورزی یا قطعات ماشینآلات
- آزاد کردن پیچها یا قطعات زنگزده با استفاده از حرارت متمرکز
- فرمدهی فلزات در پروژههای فلزکاری و ساخت سازه
- جوشکاری فلزات غیرآهنی مانند مس، برنج و نقره در صنایع خاص
در مجموع، باید توجه داشت پیک جوش و برش ابزاری چندمنظوره است که در پروژههای صنعتی، تعمیرگاهی و حتی فعالیتهای هنری فلزکاری، کاربرد گستردهای دارد.
نکات مهم هنگام کار با پیک جوش و برش
کار با پیک جوش و برش نیازمند دقت بالا و رعایت اصول فنی است. چرا که هرگونه سهلانگاری میتواند خطرات جدی و جبرانناپذیری ایجاد کند. پس از آشنایی با پیک جوش و برش و کاربرد آن در شرایط و محیطهای گوناگون، در ادامه به مهمترین نکات فنی و ایمنی هنگام کار با این ابزار اشاره میشود تا کاربران با رعایت آنها، در نهایت اطمینان خاطر به فعالیت خود مشغول شوند.
استفاده از تجهیزات ایمنی
هنگام کار با پیک جوش و برش، داشتن تجهیرات ایمنی امری ضروری و بسیار حائز اهمیت است؛ داشتن عینک مخصوص جوشکاری، دستکش چرمی نسوز، لباس کار و کفش ایمنی از جمله تجهیزاتی است که از کاربر در برابر اشعه، جرقه و فلزات مذاب محافظت میکنند.
بررسی سلامت تجهیزات
توجه داشته باشیذ که پیش از شروع کار با پیک جوش و برش، اتصالات، مانومتر، شیلنگ و پیک باید از نظر نشتی بررسی شوند. استفاده از کف صابون برای اطمینان از عدم نشت گاز، روشی ساده و مؤثر است.
باز و بسته کردن صحیح شیرها
ترتیب باز و بسته کردن گازها اهمیت زیادی دارد، چرا که این ترتیب مانع از ورود ناگهانی گاز و بروز انفجار احتمالی میشود:
- هنگام باز کردن ابتدا اکسیژن و سپس استیلن باز میشود.
- هنگام بستن، ابتدا استیلن و سپس اکسیژن بسته میشود.
روشن کردن شعله با جرقهزن مخصوص
هرگز از کبریت یا فندک برای روشن کردن شعله استفاده نکنید. تنها جرقهزن مخصوص پیک برای این کار ایمن است.
جلوگیری از بازگشت شعله (Flashback)
بازگشت شعله یکی از خطرناکترین اتفاقات هنگام کار با پیک است. برای پیشگیری از آن، فشار گاز باید بهدرستی تنظیم شود و از فیلتر ضدپسزدگی شعله استفاده گردد.
تهویه مناسب در محیط کار
گازهای حاصل از جوش و برش، در صورت تجمع در محیط بسته، میتوانند باعث خفگی یا مسمومیت شوند. وجود تهویه کافی یا استفاده از فنهای مکنده ضروری است.
نگهداری ایمن از سیلندرها
کپسولهای گاز باید در وضعیت ایستاده و با زنجیر یا تسمه مهار شوند. تماس سیلندرهای اکسیژن با روغن یا گریس نیز بهشدت خطرناک است و میتواند باعث انفجار شود.

خطرات رعایت نکردن اصول ایمنی در کار با پیک جوش و برش
حال که با نکات مهم برای حفظ ایمنی خود هنگام کار با پیک حوش و برش آشنا شدیم، بادی بدانیم هرگونه بیتوجهی به این نکات در جوش و برش گازی، میتواند خسارتهای جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. برخی از مهمترین خطرات عبارتاند از:
- انفجار سیلندرها بر اثر نشت یا نگهداری نادرست
- آتشسوزیهای گسترده ناشی از پاشش جرقه روی مواد اشتعالزا
- بازگشت شعله به درون شیلنگ و سیلندر
- سوختگی شدید پوست در اثر تماس با شعله یا فلز داغ
- آسیب چشمی بهدلیل تابش اشعهی ناشی از شعله
- خفگی یا مسمومیت گازی در محیطهای فاقد تهویه مناسب
درک این خطرات و رعایت دستورالعملهای فنی، نهتنها سلامت کاربر را حفظ میکند بلکه به دوام تجهیزات نیز کمک میکند.
نکات فنی و راهنمای خرید پیک جوش و برش
پیش از خرید پیک جوش و برش، شناخت نوع کاربرد و بررسی ویژگیهای فنی ابزار اهمیت زیادی دارد.
- نوع گاز مصرفی: بسته به نوع کار، از پیکهایی با گاز استیلن، پروپان یا اکسیژن استفاده میشود. انتخاب نوع گاز به ضخامت فلز و نوع جوش یا برش بستگی دارد.
- کیفیت نازل و بدنه: نازلهای برنجی یا فولادی با دقت بالا، عملکرد بهتری در کنترل شعله دارند.
- وزن و طراحی ارگونومیک: پیک باید خوشدست و متعادل باشد تا کاربر در استفادههای طولانی خسته نشود.
- در دسترس بودن لوازم جانبی و قطعات یدکی: وجود شیلنگ، نازل و مانومترهای استاندارد، تعمیر و نگهداری ابزار را سادهتر میکند.
- برند و گارانتی معتبر: برندهایی مانند توسن با تجربه طولانی در تولید ابزارهای جوش و برش، محصولات خود را مطابق با استانداردهای صنعتی عرضه میکنند و از نظر کیفیت، دوام و خدمات پس از فروش قابل اطمینان هستند.

کلام توسن
پیکهای جوش و برش توسن با طراحی دقیق، کنترل شعلهی پایدار و بدنهی مقاوم، انتخابی مناسب برای کاربران حرفهای و صنعتی هستند. این ابزارها بر اساس استانداردهای بینالمللی ساخته میشوند و ضمن حفظ ایمنی، کارایی بالا را در محیطهای صنعتی تضمین میکنند. توسن با تکیه بر تجربه فنی و شناخت نیاز کاربران، مجموعهای کامل از ابزارهای جوش و برش را عرضه کرده که پاسخگوی طیف وسیعی از کاربردهاست؛ از برشکاری سنگین تا جوشکاریهای دقیق و ظریف. بنابراین، انتخاب محصولات توسن، انتخابی آگاهانه برای کسانی است که دقت، ایمنی و دوام را در اولویت کار خود قرار میدهند.